De Europese Unie heeft haar Committee on Transport and Tourism (TRAN) gevraagd met voorstellen te komen om een Europees systeem voor rijbewijssancties in te voeren. Hoofddoel van dit voorstel voor “Execution of driving disqualifications with a Union-wide effect”, is te komen tot een centraal system waarin alle ingenomen rijbewijzen in alle lidstaten zichtbaar zijn. Bijkomend standpunt is het voorstel te streven naar het doorgeven van de strafpunten op een puntenrijbewijs in alle landen van de EU.

RESPER

Het Europese systeem waarin alle rijbewijzen binnen Europa toetsbaar zijn, moet RESPER (RESeau PERmis de conduire – rijbewijsnetwerk) gaan heten. Dat zal gebaseerd worden op het huidige EUCARIS (EUropean CAR and driving licence Information System), dit is geen database maar een uitwisselingssysteem van de eigen informatie van aangesloten landen, wat nu alleen nog per land fors verschilt qua beschikbare informatie. RESPER moet dus een flinke stap verder gaan, al gaat het uitdrukkelijk niet over een centrale database met alle rijbewijzen erin, maar een centraal netwerk waarbij controlerende instanties rechtstreeks in elkaar databases kunnen kijken.

Puntenrijbewijs

In veel Europese landen wordt al gewerkt met ‘niet-financiële’ straffen, waarmee puntenrijbewijzen en inname van rijbewijzen wordt bedoeld. Basisidee van het puntenrijbewijs is dat verkeersovertredingen strafpunten opleveren. Komt het aantal verzamelde strafpunten boven een bepaalde limiet, dan volgen straffen als inname en/of een verplichte cursus die de overtreder dan wel weer zelf moet betalen.

Motorrijders scoren makkelijk

In de reeds met een puntenrijbewijs werkende landen blijkt dat motorrijder makkelijk veel punten verzamelen, omdat -relatief- kleinere vergrijpen (wheelie, burnout, niet gebruiken juiste wegvak, hoge snelheid) vaak gelijk als zéér gevaarlijk weggedrag worden aangemerkt, en die leveren veel strafpunten op. In het nieuwe systeem moeten die strafpunten vooral makkelijk uitgewisseld kunnen worden, waardoor in het buitenland opgelopen strafpunten ook bij die in het eigen land op te tellen zijn. Ook hier geldt dat er geen sprake is van één Europees rijbewijs met strafpunten, maar voor een makkelijke uitwisseling ervan.

Geen verplichting, maar…

Het voorstel van TRAN-lid Petar Vitanov bevat geen enkele verplichting om het puntenrijbewijs in alle lidstaten in te voeren, maar de basistekst en amendementen schuren daar wel tegenaan. Het voorstel roept in ieder geval op om het puntensysteem zo breed mogelijk te gebruiken. Daar komt bij, dat als het basisidee is dat punten Europees worden opgeteld, dat weinig zin heeft als niet alle landen het puntenrijbewijs hebben.

Voordat het zover is, moeten de originele voorstellen en de recent toegevoegde amendementen nog goedgekeurd worden, waarna ze het hele politieke proces van de EU nog door gaan. Daarna heeft de Nederlandse politiek de mogelijkheid om mee te gaan in de Europese richting, of alsnog tegen een puntenrijbewijs te besluiten.