De TRAN-Commissie van het Europese parlement heeft vandaag een aantal nieuwe regels voor rijbewijzen voorgesteld, die ook voor motorrijders van kracht worden. De belangrijkste wijzigingen draaien om medische keuringe bij het verlengen van het rijbewijs, maar ook om de invoering van een digitale versie van het rijbewijs. Over deze herziening van de EU-rijregels zal in de plenaire zitting van januari 2024 in het Europees Parlement gestemd worden,

Het voorstel van het TRAN comité draait om vier punten:

• Verplichte gezondheidscontroles bij afgifte en verlenging van rijbewijs
• Proeftijd van minimaal twee jaar voor beginnende bestuurders
• Update van de benodigde vaardigheden bij examens
• Rijbewijzen op smartphones

De Transportcommissie (European Parliament Committee on Transport and Tourism) doet bij monde van rapporteur Karima Delli (Groenen, FR) dit voorstel over nieuwe EU-rijbewijzenregels, die zijn “bedoeld om de verkeersveiligheid te verbeteren en de digitale transitie te omarmen, inclusief bijgewerkte geldigheidslimieten en verplichte gezondheidscontroles”.

Marginale meerderheid

Donderdag hebben de EP-leden van de Commissie Transport en Toerisme hun standpunt over de herziening van de EU-rijbewijzenregels aangenomen met 22 stemmen voor, 21 tegen en twee onthoudingen. Dit zal daarom nu als officieel ‘wetsvoorstel’ ter stemming ingebracht gaan worden in het Europese Parlement.

Geldigheids- en gezondheidscheck

De leden van het Europees Parlement in de Commissie Transport en Toerisme waren het erover eens dat rijbewijzen minstens vijftien jaar geldig moeten zijn voor motorfietsen, auto’s en tractoren, en vijf jaar voor vrachtwagens en bussen, op enkele uitzonderingen na. Ze stelden tegelijkertijd voor om gezondheidscontroles verplicht te stellen bij de afgifte en verlenging van dat rijbewijs. Dit zou kunnen betekenen dat auto- en motorrijders elke 15 jaar een keuring moeten ondergaan.

Beginnende en begeleide chauffeurs

Volgens de voorgestelde regels zouden onervaren bestuurders een rijproefperiode van ten minste twee jaar moeten ondergaan, waarin bepaalde beperkingen gelden, zoals strengere straffen voor onveilig rijgedrag en een alcohollimiet van maximaal 0,2 g/l tijdens het rijden. Veel landen, waaronder Nederland, hebben al een dergelijke regel.

Vrachtwagen/bus vanaf 18

Om het tekort aan professionele chauffeurs te verzachten, stemmen de leden van het Europees Parlement ermee in om 18-jarigen een rijbewijs te laten verkrijgen om een vrachtwagen of bus met maximaal 16 passagiers te besturen, op voorwaarde dat ze in het bezit zijn van een certificaat van vakbekwaamheid. Daarnaast kunnen zelfs 17-jarigen in aanmerking komen voor een vrachtwagenrijbewijs, onder begeleiding van iemand met een rijbewijs. Over de leeftijd van motorrijders, die pas op veel latere leeftijd met een zwaardere motorfiets mogen rijden, wordt niet gesproken.

Examenvaardigheden

Transportleden steunen een voorstel om de rijopleiding en -tests aan te passen om bestuurders beter voor te bereiden op echte rijsituaties en hun risicobewustzijn te ontwikkelen, in het bijzonder voor kwetsbare gebruikers zoals voetgangers, fietsers en gebruikers van e-scooters en e-bikes. Veilig telefoongebruik tijdens het autorijden, rijden in sneeuw en gladde omstandigheden, dodehoekrisico’s, rijhulpsystemen en voertuiggebruik in relatie tot het milieu en de uitstoot moeten ook deel gaan uitmaken van de rijexamens. Ook dit is in Nederland al grotendeels het geval, bij auto’s dan.

Mobiel rijbewijs

Om de interne markt van de EU te ondersteunen, zijn de EP-leden voorstander van het geven van de mogelijkheid aan bestuurders om een digitaal rijbewijs te krijgen, beschikbaar op een mobiele telefoon en volledig gelijkwaardig aan het fysieke rijbewijs.

EP-rapporteur Karima Delli (Groenen, FR) had het alleen over automobilisten: “Ik ben blij dat het Europees Parlement van verkeersveiligheid zijn topprioriteit maakt. Ons doel is om in 2050 nul verkeersdoden te bereiken en een sterker systeem te creëren om beginnende automobilisten te beschermen tegen ongelukken.”