Yamaha Motor Company meldt dat na intern onderzoek de wereldwijde levering van de R1 per direct wordt gestopt, vanwege onregelmatigheden bij homologatietesten rondom uitlaatgeluid en het geluid van de claxon. Het Japanse motormerk heeft in een statement toegegeven dat er fouten gemaakt zijn en stopt direct met het verschepen van de YZF-R1, die in Europa toch al niet meer leverbaar blijft voor straatgebruik.

De fouten kwamen aan het licht na eigen onderzoek van Yamaha, als gevolg van een nieuwe richtlijn van het Japanse Ministerie van Land, Infrastructuur, Transport en Toerisme (MLIT). Daarin krijgen 85 automotivefabrikanten die met eigen testresultaten een typeaanduiding hebben verkregen, de opdracht om nu achteraf te onderzoeken en te rapporteren of zij al dan niet overtredingen hebben begaan. Dit als gevolg van fraudezaken waarbij Daihatsu en anderen betrokken waren, waarna het Japanse systeem van ‘zelfhomologatie’ onder vuur kwam.

Vragenlijsten

In de verordonneerde interne audits moeten de motorfabrikant zelf onderzoeken of er in het verleden al dan niet sprake was van ‘wangedrag’ door het bedrijf bij het indienen van aanvragen voor modelaanduidingen. Uit door het Yamaha-personeel ingevulde vragenlijsten bleek er bij twee procedures niet juist gewerkt te zijn: het testen van uitlaten en het gebruik van claxons.

Diepste excuses

“We nemen incidenten van wangedrag zeer serieus en bieden onze klanten onze diepste excuses aan, net als aan leveranciers, zakenpartners en alle andere belanghebbenden, omdat hun vertrouwen in Yamaha Motor is geschaad.” – Yamaha Motor Company

Fout bij hanteren richtlijnen

De wetgeving schrijft voor dat geluidstesten dienen te worden uitgevoerd bij specifieke temperaturen en -toerentallen van de motorfiets. Yamaha verklaart in haar statement dat intern onderzoek onder betrokken engineers opleverde dat dit niet volgens de regels ging. Dit gebeurde volgens Yamaha omdat er door de testers werd geconstateerd dat tijdens het uitvoeren van de tests de testapparatuur zou smelten vanwege de hitte. Om te voorkomen dat dit gebeurde, besloten de engineers de ‘’engine output’’ te verlagen, waarmee vermoedelijk bedoeld wordt dat het toerental omlaag werd gebracht. Hierbij zou door de betrokken afdeling zijn aangenomen dat dit geen verdere invloed zou hebben op de uitslag van de test. Aangezien nu abrupt gestopt wordt met wereldwijde verscheping van het model, is het nog afwachten hoe het ministerie dit -toch wel bijzondere- verhaal ziet.

Opvallend genoeg zorgen de gemaakte fouten in de testprocedure er volgens Yamaha niet automatisch voor dat de motoren teveel geluid maken: “Het momenteel te koop aangeboden model dat onder ongepaste omstandigheden werd getest, werd opnieuw getest onder de juiste omstandigheden en bleek nog steeds aan de normen te voldoen.”

Administratieve fout VIN nummers

Daarnaast richt het onderzoek zich nog op twee andere modellen. Ook bij de ontwikkeling van de R3 en de T-Max motorscooter zijn fouten gemaakt tijdens de certificeringen, al lijken die vooral van administratieve aard. De claxon die gemonteerd zit op de betreffende modellen wordt geleend bij andere modellen van het merk. Om de goedkeuring hiervan mee te nemen naar het nieuwe model dient het VIN-nummer van het eerder geteste model te worden aangedragen in de documentatie. Yamaha verklaart dat zij per abuis juist de VIN-nummers van de betreffende nieuwe modellen hebben genoteerd. Beide modellen worden nog gewoon geleverd.

Niet alleen Yamaha onder de loep

Yamaha Motor heeft in haar statement excuses aangeboden en aangekondigd maatregelen te nemen, zodat dergelijke fouten bij toekomstige testen niet meer zullen gebeuren. Men gaat in samenwerking met de betrokken instanties bestuderen of benoemde modellen wel degelijk voldoen aan regelgevingen zodat uitlevering kan worden hervat. 

In totaal meldt het Japanse ministerie op dit moment vijf fabrikanten die onregelmatigheden hebben bekend. Het is zeker niet uitgesloten dat meerdere merken met soortgelijke verklaringen gaan komen want ook Honda en Suzuki hebben bij het MLIT al melding gemaakt van ‘valse uitspraken’ in testresultaten voor geluidstests en in het testrapport van een remsysteemtest. Bij alle betrokken merken zullen met directe ingang meer inspecties volgen, om ervoor te zorgen dat richtlijnen nu wel juist gevolgd worden.